HET HEEL GROTE VOGELBOEK van Bibi Dumon Tak (6+)

Uitgeverij Lannoo

het heel grote vogelboek

Als er wordt aangekondigd dat er een nieuw boek van Bibi Dumon Tak verschijnt, slaat mijn kinderboekenhart steevast een paar slagen per minuut sneller. Een lievelingsboek van de koningin van de non-fictie heb ik niet. Winterdieren, Bibi’s bijzondere beestenboek, Oorlogsdieren, Siens hemel, We gingen op krokodillenjacht… ze zijn me allemaal op hun eigen manier lief. Haar heel grote vogelboek is weer van een uitzonderlijke klasse en het is haar grootste boek tot nu toe, letterlijk dan. Dat het een ereplek in ons huis krijgt staat vast.

De oorsprong ligt in 1770. Toen leefden schrijver Cornelis Nozeman en tekenaar Christiaan Sepp. Zij waren de grondleggers van Nederlandsche Vogelen; een van de grootste en duurste boeken uit de Nederlandse geschiedenis. Bibi Dumon Tak koos dertig geluksvogels uit de tweehonderd vogels van deze klassieker, ze mocht de oorspronkelijke, handgetekende platen gebruiken en schreef daar – in de haar zo kenmerkende stijl – schitterende, speelse, grappige én leerzame portretten bij.

De ijsvogel

Wil je nu eindelijk wel eens weten wat er eerder was: de kip of het ei? Het verlossende antwoord kun je in dit boek vinden. Er worden dingen verteld waarvan je niet vermoedde dat het te weten viel. Dat roodborstjes – die helemaal niet zo lief zijn, maar elkaar vol-le-dig de tent uit vechten – een onbekend neefje hebben: de blauwborst. Dat vogels net voor ze opstijgen even poepen, omdat ze dan net wat lichter zijn. Dat de  aalscholver zijn buit tot op de bodem van het meer achtervolgt als het moet. Of dat driekwart van alle winterkoninkjes tijdens een strenge winter kan doodgaan van de kou. Dat zijn er honderdduizenden!

De blauwborst

Al die zorgvuldig geselecteerde feitjes worden verpakt in de beeldendste zinnen. Zo heeft de specht veiligheidsriemen en airbags in zijn kop die ervoor zorgen dat hij als een machinegeweer tekeer kan gaan. Klinkt de gaai als een draadloze elektrische boormachine die de ene na de andere schroef de muur injaagt. En is de middelste zaagbek de absolute style devil onder het pluimvee.

De teksten worden afgewisseld met ‘tussendoortjes’ in de vorm van leerzame, grappige vogeltwiets, korte, haast poëtische citaten van Cornelis Nozeman uit Nederlandsche vogelen en dus de originele, werkelijk magistrale illustraties. Sowieso betrekt Dumon Tak de schrijver(s) en illustrator tweehonderdvijftig jaar later bij haar boek door ze regelmatig in korte gesprekjes op te voeren. Ze moet hen immers wel uitleggen wat ze allemaal met ‘hun’ vogels doet en dat is zoveel jaar later niet altijd makkelijk. Ga maar eens uitleggen wat een stoplicht is, of een zebrapad, of airbags, of ADHD… Die conversaties zijn eervol en grappig tegelijk; ze houden de tekst speels. Dat doet de toon van Dumon Tak eigenlijk continu. Doordat ze de lezer steeds uitdagend en direct aanspreekt voel je je betrokken; is het alsof ze je tijdens een heerlijke, lange wandeling door de bossen en de velden over al deze bijzondere vogels vertelt.

De grote bonte specht

Juist door die bedrieglijk eenvoudige stijl, weet je dat over elke zin is nagedacht. Er staat geen woord teveel, alles staat op zijn plek. Alleen door heel veel research en aandacht kun je zo’n boek schrijven. Het onderwerp is niet willekeurig; elk portret ademt een diep respect en grote liefde voor de vogels. Ze beroeren de schrijfster, dat voel je gewoon. En door die betrokkenheid vliegt haar liefde via de teksten recht je hart in.

Het feit dat het oordeel van Dumon Tak, anders dan in haar voorgaande boeken doorschemert, zoals Joukje Akveld in het maartnummer van tijdschrift Lezen terecht opmerkte, is toe te juichen. Het moet gek lopen als je het na het lezen van dit boek in je hoofd haalt op een van deze vogels te schieten.

Het heel grote vogelboek is gewoon niet zomaar een boek. Het is een prachtboek. Het is om hardop van te gaan fluiten zo mooi.

Een filmpje

Speciaal voor jou heeft boekwijzer.com door  Scherp Filmproducties een mooi filmpje laten maken over Het heel grote vogelboek.

 

EN DE WINNAARS ZIJN…

Mijs Janse

Annemieke Lijmbach

Karen Klene

Mailen jullie je adres naar boekwijzer@gmail.com? Dan komen de boeken zo snel mogelijk naar jullie toe!

Veel lees- en kijkplezier!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *