Diversiteit in kinderboeken is actueler dan ooit.

Als ik voor mijn boekenkast sta, zie ik nog altijd veel meer witte helden dan helden met een kleur, te weinig diverse gezinnen of queer-jongeren. Het aanbod wordt diverser, maar het mag nog veel beter. Om jullie te laten zien hoe boeken kunnen helpen om een reële blik op onze samenleving te krijgen, heb ik een lijst samengesteld met verhalen die voor kinderen zowel een venster als een spiegel kunnen zijn.

Reading is a window to the world.*
Laten we er samen voor zorgen dat kinderen het juiste uitzicht hebben.

Het prachtige beeld maakte Floor Rieder speciaal voor deze bijzondere Boekwijzer Lijst.


Voordat je de lijst bekijkt nog even dit:
– Sommige boeken behandelen diversiteit of discriminatie expliciet, vele juist niet. Ik geloof namelijk niet alleen in boeken die het onderwerp bespreekbaar maken, ik geloof ook echt dat vooroordelen vermeden worden als kinderen vanaf jonge leeftijd boeken lezen waarin diversiteit vanzelfsprekend is.
– De leeftijden die ik achter de boeken noem, zijn een indicatie;
– De boeken kun je op www.boekwijzer.com allemaal aanschaffen of bewaren in je tiplijst
– Het is een (flinke) greep uit verhalen die mij hebben geraakt, maar de lijst is zeker niet compleet. Zie het vooral ook als een handreiking om het aanbod nog verder te verkennen.



Samen hier | boekwijzerSamen hier van Oliver Jeffers (vertaling: Marjolein Algera)
‘Wat zeg je ervan als we vanaf vanavond een nieuwe leefregel invoeren: probeer altijd net iets aardiger te zijn dan nodig is.’ Met de quote van J.M. Barrie laat Oliver Jeffers meteen zien wat voor een boek Samen hier is. Een die oproept tot vriendelijkheid, tolerantie, respect en mededogen. Voor onze aarde – ‘Zorg goed voor haar, want we hebben we hebben er maar eentje.’ – en voor elkaar. Jeffers neemt je mee op een hartverwarmende ontdekkingstocht. Van ons sterrenstelsel naar onze aarde, van het land naar het water, de mensen, de dieren, de tijd… In de illustraties, bezaaid met warmte en humor, laat de illustrator ons wijs worden uit de wereld. (0+)


Spelen tot het donker wordt | boekwijzerSpelen tot het donker wordt van Hans en Monique Hagen & Marit Törnqvist
we spelen samen / altijd samen / we spelen tot het donker wordt / altijd als we samen spelen / duurt de dag te kort
Dit fijne boekje bevat twee mooie, lieve gedichten van Hans en Monique Hagen en illustraties van Marit Törnqvist vol hartverwarmende tafereeltjes. Heerlijk om ’s avonds voor het slapen gaan voor te lezen. Kinderen zullen met fijne beelden wegdromen op het mooie ritme van het rijm. (0+)


Daar ben je | boekwijzerDaar ben je van Hans & Monique Hagen en Charlotte Dematons
zo lief
zo zacht
zo klein
je kunt al iets
je kunt te mooi
voor woorden zijn
De gedichten van Hans & Monique Hagen zijn mooi, ritmisch en tijdloos. Deze bundel bevat de allerliefste gedichten over en voor de allerkleinsten. Badderen, brabbelen, huilen, fluisteren, sussen, dragen, het eerste boekje… vol woordtovenartijtjes worden al dit soort herkenbare taferelen uit de eerste twaalf maanden van een leven bedicht. Dematons voegt aan de gedichten als altijd haar eigen, prachtige beeldverhaal toe.


Julian is een zeemeermin | boekwijzerJulian is een zeemeermin van Jessica Love (vertaling: Loes Randazzo)
Als Julian en zijn oma vanuit het zwembad op weg zijn naar huis, ziet Julian drie zeemeerminnen. Een dagdroom neemt hem mee en tovert hem om in een zeemeermin. Als hij zijn ogen durft te geloven, zie je aan alles hoe vertederend bevrijdend de transformatie is. Thuis krijgt Julian een idee. Hij verkleedt zich als zeemeermin, versiert zichzelf en maakt zich op. Trots staat hij in de kamer en dan komt oma binnen…
De beeldschone kleuren, afgedrukt op het wat ouder ogende papier, houden je blik gevangen. Naar oma en Julian wil je steeds weer kijken, hun gezichtsuitdrukkingen zijn zo goed. Maar dat geldt eigenlijk voor elk beeld, elke subtiele voorbode en elk personage in dit verhaal dat met zo oneindig veel liefde en zorg getekend is. Julian laat zien wat er gebeurt als je mag zijn wie je in je dromen al lang was. (Leeftijdloos)


De mooiste wiegeliedjes van hier en elders | boekwijzerDe mooiste wiegeliedjes van hier en elders
Dat er daarbuiten een schaap loopt, weten we in Nederland wel. Maar hoe worden baby’s in andere landen in slaap gewiegd en gezongen? Maak kennis met elf wiegeliedjes in elf verschillende talen van over de hele wereld: Spaans, Italiaans, Turks, Arabisch, Duits en nog veel meer. De vrolijke, kleurrijke illustraties vol dieren van Martijn van der Linden zijn op zich al reden genoeg om dit originele boekje open te slaan! Op de bijgevoegde cd kun je de liedjes gezongen en in de karaokeversie beluisteren. (0+)


 zing zing zing de wereld rond | boekwijzerZing zing zing de wereld rond van Marieke van Ditshuizen en Jef Aerts 
Dit mooie boek geeft je ‘eenvoudige’ liedjes van over de hele wereld in hun originele taal. Bij elk liedje maakte Van Ditshuizen een prachtig bij de sfeer passende illustratie. De liedjes kun je allemaal downloaden via de code in het boek en dus ook beluisteren (wonderschoon gearrangeerd door Thijs Kramer). Geïnspireerd door al dat moois schreef Jef Aerts geestige fantasievolle verhaaltjes die je tussen de liedjes door mag lezen. Goed gedaan hoor! (0+)


Kikker en de vreemdeling | boekwijzerKikker en de vreemdeling van Max Velthuijs
Op een dag kwam er een vreemdeling aan in het bos. Wat komt die nou doen? Wat is het er voor een? De vrienden van Kikker weten het zeker: die vreemdeling hoort hier niet thuis. Die rat, die is van het slechte soort. Ratten zijn dieven. Dat weet toch iedereen! Maar Kikker twijfelt en gaat op onderzoek uit.
Deze klassieker geeft je een tijdloos voorleesverhaal dat kindjes laat zien hoe zonde het is om bang te zijn voor het onbekende. (2+)


Heb jij misschien mijn olifant gezien? | boekwijzerHeb jij misschien mijn olifant gezien? van David Barrow (vertaling: J.H. Gever)
Een grote olifant en een kleine jongen spelen verstoppertje.
De olifant mag zich eerst verstoppen. Maar kijk eens naar het omslag… Vallen de verstopkunsten van deze olifant misschien vies tegen? Gelukkig kan dit jongetje nógal goed doen alsof hij hem niet ziet!
Een buitengewoon sfeervol geïllustreerd, verrassend en ongelooflijk grappig prentenboek. (2+)


Een leeuw als Leonard | boekwijzerEen leeuw als Leonard van Ed Vere (vertaling: Edward van de Vendel)
Een leeuw als Leonard is een lief, subtiel, wijs verhaal dat charmant laat zien hoe goed het is om trouw te blijven aan jezelf. Leonard denkt graag, hij is lief en zijn beste vriendin is eend Marianne. Samen wandelen ze en voeren ze lange gesprekken over van alles en nog wat: ‘een mix van gekwaak en rustig gebrul.’ Dat hij Marianne niet opslokt, dat gaat de andere leeuwen veel te ver, van hen moet Leonard wild zijn. Samen laten Leonard en Marianne zien dat ze het helemaal fout hebben. (2+)


Het eiland van olifant | boekwijzerHet eiland van olifant van Leo Timmers
Het eiland van Olifant begint triest en eenzaam. Olifant valt in zee, de golven nemen hem mee. Hij vindt een eilandje, maar is daar helemaal alleen. Na lang wachten dobbert een bootje dichterbij, maar als Olifant erop stapt breekt het. Zo gaan pogingen tot meevaren keer op keer mis. Bouwen met wat overblijft lukt wel. Het wordt almaar groter en mooier, en al snel piekert niemand er meer over om het eiland te verlaten; iedereen wil er juist deel van uitmaken. Het spektakel dat het eiland op een bepaald moment is, was al een schitterend einde van het boek geweest. Maar Timmers gaat verder en dat is boeiend. Hij laat het donker en kil worden. De wind trekt aan. Een storm laat het hele eiland wegwaaien. De verbijstering op de hoofden van haar bewoners, het verdriet, het is allemaal voelbaar. Wat nu?
Dit boek laat zien wat er gebeurd als je een omgeving schept waar voor alles en iedereen plek is. Het laat zien dat er dan een eiland kan ontstaan waar niemand meer weg wil en waar iedereen aan wil blijven bouwen. (2+)


Eén grote familie | boekwijzerEén grote familie van Rocio Bonilla & Elisenda Roca (vertaling: Antje Schoehuys-Blaak)
Lucia woont in een fijne buurt met heel veel verschillende families.  Het is bijna tijd voor het grote buurtfeest. Samen met haar hondje Kiko gaat ze alle huizen van haar vriendjes langs om zoveel mogelijk moois, leuks en lekkers voor het feest te verzamelen. Een fijn, lief verhaal waarin kinderen laten zien hoe mooi het is om elkaar te helpen.


Potje! | boekwijzerPotje van Mylo Freeman 
Dit blijft mijn lievelingsboek voor kinderen die zindelijk willen worden.
Op een dag staat er midden in het oerwoud opeens een potje. Ernaast ligt een briefje: ‘Op dit potje passen alleen de allerliefste billetjes’ staat erop geschreven. Alle dieren proberen het potje uit, maar de billen van de olifant zijn te groot, de slang heeft helemaal geen billen en de aap weet niet eens wat hij met een potje moet doen. Voor welke lieve billetjes is dit potje bestemd? (2+)


Als ik een dinosaurus had | boekwijzerAls ik een dinosaurus had van Gabby Dawnaw & Alex Barrow (vertaling: Bette Westera)
Een meisje wil dolgraag een huisdier, maar kan niet kiezen. Een vis is te nat, een kat te gewoon en een muis te klein. Dan weet ze het: ze wil natuurlijk een dino! Hoe zou het zijn als ze er een zou hebben? ‘Als ik een dinosaurus had, zou ik hem kunstjes leren: gaan zitten, mij een pootje geven, dingen apporteren.’ Het verhaal is net zo speels als de tekeningen en de opmaak. Te gek voor dinofans en heerlijk om voor te lezen! Daar helpt de klinkende vertaling in rijm van Bette Westera zeker aan mee. (2+)


De glitterjurk | boekwijzerDe glitterjurk van Robert Tregoning & Pippa Curnick
Een jongen en zijn moeder gingen boodschappen halen,
maar opeens zag de jongen een glitterjurk stralen.
Hij hing in de etalage van de Tweedehands shop,
gloeiend en vloeiend en met glitters erop.
De jongen weet meteen dat de jurk voor hem gemaakt is, fantaseert over de vele levens die de jurk hiervoor leidde en doet klusjes om hem te kunnen betalen. Maar als hij op zijn verjaardag opnieuw bij de winkel komt, is de jurk al weg. Mama pakte zijn hand en zei: ‘Huil maar niet. Misschien voel je je beter als je de cadeautjes straks ziet?”
Dit is een wonderschoon prentenboek over gezien en gelief worden. Met beeldschone tekeningen die met de zwierende en heerlijk rijmende tekst mee dansen. (3+)


ari en loek | boekwijzerAri en Loek van Yvonne de Vries & Jeska Verstegen
Ben je op zoek naar een sprankelende voorleesbundel? Hier zijn Ari en Loek is precies wat je zoekt.
De kleuters zijn ‘beetje/bijna-broer-en-zus’. De moeder van Ari en de vader van Loek zijn verliefd op elkaar en dus wonen ze nu samen in een nieuw huis. Naast fijne avonturen en tekenende taferelen als ‘samen delen, samen spelen’ en ‘ruzie het boodschappenkarretje’, zijn er ook verhaaltjes die voor kinderen uit een samengesteld gezin herkenbaar zijn. Er is heel veel humor. Er zijn geweldige vondsten, denk aan het ‘samengezin’, zoals Ari hen noemt, de olifantenverrassing (een heel grote verrassing) of het brulmannetje dat af en toe uit Loek tevoorschijn komt. Er zijn werkelijk beeldschone illustraties. En er zijn hartroerende stukjes, zoals wanneer Loek vertelt dat zijn (overleden) moeder de koningin van de wolken is en Ari zegt dat ze vast een hele mooie koningin is. Ik ben heel groot fan, van alle eenendertig verhalen in deze verfrissende bundel. (3+)


Samen zijn we thuis | boekwijzerSamen zijn we thuis van Stephanie Parsley Ledyard & Chris Sasaki (vertaling: Jaap Robben)
Wat is thuis? vraagt een meisje zich in dit troostrijke, hoopvolle prentenboek af. Het is een mooie vraag, die ze niet zonder reden stelt.
Want terwijl ze vertelt over al die kenmerkende plekjes in haar huis, over de rituelen, de bijzonderheden die haar huis ‘thuis’ maken, voel je dat er iets te gebeuren staat: ‘Thuis vind je met je ogen dicht de weg. Tot alles plotseling verandert.’
Het gezin verhuist en moet afscheid nemen van alles en iedereen om het meisje heen. Het missen is verdrietig: ‘Thuis is opeens het kussen onder je arm, het T-shirt dat nog naar je oude kamer ruikt (…) en een broer om tegen te leunen.’ Toch is dit boek vooral hoopvol. De warmte en vrolijkheid die het gezin en hun hondje uitstralen zit niet alleen in de zachte woorden, de illustraties zijn even innemend. De diepe aardse kleuren passen prachtig bij het oergevoel dat het boek beschrijft. (2+)


Als je naar de aarde komt | boekwijzerAls je naar de aarde komt van Sophie Blackall (vertaling: Hans & Monique Hagen)
Dit meesterlijke prentenboek vertelt over ons bijna alles over ons állemaal en over de planeet die we delen. Kijk om een beeld te krijgen van hoeveel er wel niet te ontdekken is zeker even in het inkijkexemplaar.
Een kindje fantaseert… Stel dat iemand uit de ruimte naar de aarde zou komen, wat moet diegene dan weten? In adembenemende tekeningen worden kinderen meegenomen langs huizen, natuur, beroepen, mensen, gezinnen, weer, dieren, vervoer, emoties, grote dingen, kleine dingen en nog zoveel meer. Steeds als je denkt: wat zouden ze nu nog kunnen vertellen? word je weer verrast. En er staat niet alleen heel veel informatie in (het gaat zelfs tot en met braille en gebarentaal), het is ook zo kunstzinnig en vernuftig opgemaakt allemaal. Als je naar de aarde komt is ongelooflijk rijk en mooi! (0+)


Hallo Teckel Tom! | boekwijzerHallo, Teckel Tom van Bette Westera & Noelle Smit
Saar krijgt van haar papa’s een hondje voor haar verjaardag. Dat hondje is teckel Tom. Die moet daarvoor wel het veilige nest van mama Moeps verlaten en dat is best heel spannend. Gelukkig begrijpt Saar hem als geen ander.
Het is mooi dat het verhaal vanuit teckel Tom wordt verteld. Daardoor komen al die fantastische eigenschappen van het beestje nog beter over. Zo goed als Westera het karakter vat in woorden, zo knap zijn de houdingen en blikken van teckel Tom gevangen door Smit. Hij is precies het eigenwijze, lieve, mooie, nieuwsgierige hondje dat elke teckelliefhebber zal herkennen.
Hallo Teckel Tom! is een sprankelend prentenboek met een prachtig warm einde. Kijk ook zeker eens naar de andere delen. (2+)


Ik ben ik en jij bent jij | boekwijzerIk ben ik en jij bent jij van Karl Newson & Kate Hindley (vertaling: Bette Westera)
‘Ik ben ik en jij bent jij.
Net iets anders allebei.’
Groot, klein, boven, onder, langzaam, snel… zó fijn is het om allemaal net iets anders te zijn en in zoveel ook weer zo hetzelfde, zoals wanneer iedereen aan het einde van het boek voorgelezen wordt: ‘Ik ben stil, en jij bent stil. Lekker even geen verschil.’
De vriendelijke illustraties Kate Hindley passen prachtig bij dit vrolijk rijmende verhaal. (2+)


Anansi de spin | boekwijzerAnansi de spin en de gulzige tijger van Iven Cudogham & Moldybyrd Studio
Op een ochtend is het eten van de dieren opgevroten. Dat moet Tijger zijn geweest, maar wat kunnen ze tegen een dier dat zoveel groter is dan zij? Anansi de slimme spin heeft een plannetje waarmee hij Tijger niet alleen een lesje zal leren, maar hem ook het land uit zal jagen én hem als een mak ezeltje zal berijden. Dat willen de dieren en de koning wel eens zien!
De verhalen over het fabeldier Anansi stonden tijdens de slavernij symbool voor stil verzet tegen de onderdrukkers. Je begrijpt waarom als je dit mooie volksverhaal uit hebt. Anansi laat het zien: klein en slim doet niet onder voor groot en sterk. Deel twee is al net zo te gek! (2+)


Donnie | boekwijzerDonnie van Lisa Maschaupt & Saša Ostoja
De schrijfster van dit mooie prentenboek is ook oprichtster van  stichting UNBOXED. Een stichting die droomt van een wereld waarin iedereen zichzelf kan zijn. Haar Donnie draagt die droom prachtig uit. Donnie draagt het liefst jurken, maar zijn vriendjes snappen daar niks van. De kledingkast van zijn moeders geeft hem toegang tot een wondere wereld. Daar laat alles en iedereen hem zien dat hij de coolste van allemaal is, door zichzelf te zijn. Saša Ostoja  verzorgde de waanzinnig te gekke illustraties. Wat een fijne manier om kinderen over diversiteit en inclusiviteit te vertellen. (3+)


wat ik mooi vind | boekwijzerWat ik mooi vind van Milja Praagman
Als de meester aan Max vraagt wat hij mooi vindt, weet hij het antwoord niet meteen. Hij mag erover nadenken en het vertellen als hij het weet. De vraag slingert de rest van de schooldag als een trein door zijn hoofd. Wat vind ik mooi? Wat vind ik mooi? Als de school uitgaat, komen de antwoorden vanzelf (“Alsof er ineens een fontein aan ‘vind ik moois’ in mijn hoofd opspringt.”) en die zijn schitterend: ‘Aan de overkant van de straat staan mensen bij de bushalte. Als je goed kijkt, zie je dat iedereen gekleurd is. Dat vind ik mooi.’
Beeldschone taal en grandioze tekeningen; een juweeltje. (3+)


Idje wil niet nar de kapper | boekwijzer

Idje wil niet naar de kapper van Michael Middelkoop & Lisa van Winsen
Idje heeft een heel grote bos krullen die alle kanten op groeit! Kijk maar op het omslag hoe mooi. En hoe handig ook. Hij kan er zijn speelhoed in bewaren, er vieze groente in verstoppen en er de meest fantastische figuren mee maken. Hij vindt zichzelf een superheld met zijn haar! Maar dan vindt zijn veel te nette moeder dat hij naar de kapper moet… In dit grappige, vrolijke prentenboek lees je hoe Idje bewijst dat hij en zijn haar een team zijn dat je nooit mag scheiden. (3+)


Johannes de parkietJohannes de parkiet van Mark Haayema en Medy Oberendorff
Johannes de parkiet wordt door baas Gijs van zijn vertrouwde kooitje naar een groot vogelverblijf gebracht. Het wennen aan zijn nieuwe huis gaat best, tot er bezoek komt. Onverwachts bezoek. Ongewenst bezoek.
Dit prachtige verhaal speelt in op de angst om ruimte kwijt te raken aan mensen die anders zijn. Haayema laat niet alleen zien dat het een kleine moeite is om wat ruimte in te leveren. Hij geeft ook aan dat het best logisch is dat je dat even spannend en lastig vindt. En ook dat je soms geen keus hebt. ‘Je kunt heel hard roepen dat je niet wilt wennen, maar het gebeurt toch. Of je nu wilt of niet.’ De kunstige hyperrealistische illustraties zijn schitterend, het actuele thema krijgt er nog meer zeggingskracht door. (3+)


Heb jij misschien Dinosaurus gezien? | boekwijzerHeb jij misschien Dinosaurus gezien? van David Barrow
Heb jij misschien Dinosaurus gezien?
is het schitterende vervolg op het buitengewone prentenboek Heb jij misschien Olifant gezien? In dat boek speelden een klein jongetje en een grote olifant verstoppertje. De ene verstopplek van de olifant was nog slechter (én grappiger) dan de andere, maar gelukkig kon het jongetje nógal goed doen alsof hij hem niet ziet. Dit keer gaan het jongetje en de olifant samen op zoek naar dinosaurussen. Er zijn er vast wel een paar in de stad. Maar dan moeten ze wel heel goed zoeken. Toch?
Wat een waardige opvolger! Dit prentenboek is even sfeervol geïllustreerd, verrassend, fantasierijk, interactief en ongelooflijk grappig als het eerste deel. Machtig kleurgebruik en een prachtig rond verhaal. Om bij op het puntje. van je stoel te zitten of helemaal in te verdwijnen. (3+)


De Notenkraker | boekwijzerDe notenkraker van Jessica Courtney-Tickle
Het is kerstavond en Clara krijgt van haar oom de notenkraker cadeau. Precies als de klok middernacht slaat begint hij te groeien en beleeft Clara met hem het avontuur van haar leven. Dit boek is magisch rondom de feestdagen, maar eigenlijk elke dag van het jaar net zo mooi…
Kinderen deinen mee op de muziek, ze dansen, ze horen het ritme, voelen de emoties, herkennen de instrumenten. En op de laatste mooie overzichtspagina komen alle geluidsfragmenten nog een keer voorbij, wordt uitgelegd wie Tsjaikovski was en wat hij wilde laten horen met zijn muziek.


Het lammetje dat een varken is | boekwijzerHet lammetje dat een varken is van Pim Lammers & Milja Praagman
Een van de lammetjes op de boerderij wil door de modder rollen en alles doen wat varkentjes fijn vinden. ‘Ik ben een varkentje!’ roept hij.  De boer neemt hem mee naar de dierenarts. En ja hoor, daar is het zo klaar als een klontje: ‘Dit is helemaal geen lam, dit is een varkentje!’ De dierenarts pakt een scheerapparaat en een krultang voor het staartje. En niet veel later is het lammetje het varken dat het altijd al was. (3+)


De boer en de dierenarts | boekwijzerDe boer en de dierenarts van Pim Lammers & Milja Praagman
Wat is er toch aan de hand met de boer? Hij zoekt eieren bij de varkens en rijdt met zijn tractor de hooiberg in. Zou het soms door die knappe, slimme, vrolijke dierenarts komen dat de boer zo in de war is?
Wat een schitterende opvolger van Het lammetje dat een varken is.

Duizend-en-één paarse djellaba's | boekwijzerDuizend-en-één paarse djellaba’s van Lisa Boersen, Hasna Elbaamrani & Annelies Vandenboch
Wie herkent of herinnert zich het niet. Dat moment dat je de hand van je moeder denkt te pakken en je in de ogen kijkt van een vreemde vrouw. Het overkomt Esmaa, die met haar ouders in de zomervakantie op familiebezoek is in Marokko. Midden op de markt is ze opeens iedereen kwijt. Maar als je dan hulp krijgt van een waarzegster, acrobaten én een aapje komt het natuurlijk meer dan goed. Wat een sfeervolle belevenis, dit gelukkig stemmende prentenboek. (3+)


De man met de zeegroene ogen | boekwijzerDe man met de zeegroene ogen van Koos Meinderts & Sanne te Loo
‘Op de grens van water en land woonde eens een man met zeegroene ogen, die langgeleden was aangespoeld op het strand, waar hij van drijfhout een prachtig huis had gebouwd. Hij leefde van de wind en van wat de golven hem gaven.’ Hij zou daar nog altijd wonen als er niet op een dag een fles was aangespoeld met een landkaart waarop stond: Zoek de schat. Hoewel de man zich afvraagt wat hij moet met een schat, kan hij de roep van de kaart niet weerstaan. Hij bouwt een schip en gaat op zoek. De man met de zeegroene ogen geeft het zoeken en het vinden van een schat een nieuwe betekenis. Een mooiere, een betere, een die je nooit meer gaat vergeten en je kinderen keer op keer wil influisteren: Let the mystery be… De wonderlijke fantasieën zijn magisch mooi verbeeld. (4+)


De rode vogel | boekwijzerDe rode vogel van Astrid Lindgren & Marit Törnqvist (vertaling: Rita Törnqvist-Verschuur)
Door te lezen besef je je dat jouw omstandigheden niet vanzelf spreken. Een lievelingsboek dat dit zo mooi vertelt en verbeeldt, is De rode vogel van Astrid Lindgren & Marit Törnqvist. Het gaat over het grauwe muizenbestaan van Anna en Mattias, over de gemene boer uit Mira, de barre winterkou en de rode vogel die de arme kinderen de weg wijst naar de Zonneweide waar alles zo veel hoopvoller, warmer en beter is.


Prinses Arabella | boekwijzerPrinses Arabella van Mylo Freeman
Eens hoorde Mylo Freeman over een Surinaams meisje met de mooie naam Jahkini. Zij mocht de prinses zijn in een toneelstuk op school maar weigerde met de woorden: ‘Er bestaan toch helemaal geen zwarte prinsesjes?’. Toen wist de illustratrice dat er een prentenboek moest komen over een zwart prinsesje: het werd de fantastische prinses Arabella. Ik laat hier dit boekje zien, maar weet dat dit eigenwijze meisje in andere boekjes jarig is, een grote zus wordt, naar het museum of naar school gaat. En dat is maar een greep uit haar negen avonturen. (4+)


Ada Dapper Wetenschapper | boekwijzerAda Dapper Wetenschapper van Andrea Beaty & David Roberts (vertaling: Edward van de Vendel)
Tot haar derde zei Ada geen woord, keek en liep ze alleen maar verkennend rond. Maar toen ging het los: “‘Ze begon met Waarom? en toen Hoe? Wat? Wanneer? En als ze ging slapen was Waarom? er dan weer. Zo viel ze in slaap – en haar ouders? Die zagen / een onderzoeksmeisje met onderzoeksvragen, dat graag wilde weten hoe alles was bedacht. ‘Je gaat het ontdekken,’ lachten ze zacht.” Dit is zo’n goed verhaal over een meisje dat laat zien dat je in het leven duizenden vragen moet stellen, dan pas is het goed. ‘Want dat is precies wat een wetenschapper doet.’ (4+)


Brown Girl Magic | boekwijzerBrown Girl Magic van Dalilla Hermans & Fathina Ramos
Noen is verdrietig en boos. Haar lieve zus Maan komt erachter wat er is. Noen weet ook niet waarom precies, maar op school noemde een jongetje haar ‘lelijk, dom en vies.’ Hij zei: ‘Je haar is wild en stom en raar, je huid te donker, ‘t is toch waar. Jij hoort hier niet thuis. Dit is niet jouw land, ga maar snel weer terug naar huis.’ Maan laat Noen zien dat ze prachtig is zoals ze is, nee meer dan prachtig: ze is magisch. De mooie gouden accenten geven de tekeningen een betoverend tintje. Het is ook bijzonder dat de tekst zowel in het Nederlands als in het Engels te lezen is. (4+)


Kersenhemel | boekwijzerKersenhemel van Jef Aerts & Sanne te Loo
In een landschap vol kersenbomen wonen Dina en Adin. Ze zijn échte vrienden. Als Adin verhuist naar de stad, bedenken ze een plan. Adin laat vliegtuigjes van het balkon van zijn flat vliegen, kersenpitten vallen er als bommetjes uit. Dina fietst uren en overal waar ze komt duwt ze pitten in de grond. Als de lente aanbreekt, vormt de bloesem een spoor zo mooi dat de moeder van Adin het wel móét volgen.
Een betoverend mooi geïllustreerd, fantasievol verhaal over echte vriendschap. (4+)


Rosa Parks | boekwijzerVan klein tot groots – Rosa Parks van Lisbeth Kaiser & Marta Antelo (vertaling: Antje Schiehuys-Blaak)
Op een dag werd Rosa Parks in de gevangenis gestopt omdat ze niet wilde opstaan voor een witte medepassagier. Haar moed om nee te zeggen, groeide uit tot een grootse boycot die aan de rassenscheiding (in Alabama) in de bus een einde maakte.
Rosa zou nooit stoppen met haar strijd voor gelijke rechten. Het is zo goed dat het verhaal van dit toonbeeld van moed en waardigheid door deze bijzondere serie toegankelijk is gemaakt voor de allerkleinsten. In ‘Van klein tot groots’ vind je meer bijzondere boeken die passen in dit thema, zoals over Ella Fitzgerald en Maya Angelou. Voorlezen vanaf 5 jaar, vanaf 7 jaar zelf te lezen.


Wat niemand had verwacht | boekwijzerWat niemand had verwacht van Marit Törnqvist
‘Alle mensen hadden haast en iedereen was onderweg. Van hier naar daar, samen of alleen. De mensen wilden van alles en moesten veel.’ Dat zijn de eerste zinnen van dit indrukwekkende boek. Marit zei me eens in een interview: ‘Hoewel we allemaal weten dat er kuilen zijn, dat je leven om welke reden dan ook van de ene op de andere dag op zijn kop kan staan, gaan we er het grootste gedeelte van de tijd gemakshalve vanuit dat dat ons niet zal overkomen. Maar wat als het wel gebeurt met iemand of met een groep mensen?’
In dit prachtige boek valt een meisje in een gat en laat ze in poëtische beelden zien hoe belangrijk het is dat er in tijden van nood iemand helpt. Dat er iemand blijft staan. (6+)


Mensen met koffers | boekwijzerMensen met koffers van Sjoerd Kuyper & Annemarie van Haeringen
Mensen met koffers gaan over de wereld,
van oorlog naar vrede, van honger naar brood.
Vaak zijn ze niet welkom, dan moeten ze terug:
van voedsel naar honger, van leven naar dood.
Dit aangrijpende gedicht van Kuyper stond eerder in een bundel, maar verdiende een boek. Lees het voor, keer op keer, steeds weer. Het is zo mooi en zo belangrijk. De portretten van Van Haeringen zijn intiem, heftig en beeldschoon tegelijk.


Miss Eenhoorn | boekwijzerMiss Eenhoorn van Edward van de Vendel & Floor de Goede
In dit kleurrijke feest van een boek doet Ayla mee aan de voorronde van de grote Miss-Eenhoorn-verkiezing. Helaas vindt de jury vindt haar niet geschikt. Omdat ze een zebra is, en geen paard… En ze is niet de enige die uitgesloten wordt. Juultje mag niet meedoen omdat ze maar een pony is, Tinker en Swing omdat ze jongens zijn. En zeepaardje Miep is volgens de jury véél te klein. Samen bedenken ze een plan. Want iedereen moet een eerlijke kans krijgen om Miss Eenhoorn te worden! Dit boekje laat zien dat alles mogelijk is, kun je al snel voorlezen en is geweldig om zelf te lezen als kinderen daar al een beetje mee geoefend hebben.


Alles over wie ik ben | boekwijzerAlles over wie ik ben van Stine Jensen & Marijke Klompmaker
Dit boek gaat over wie jij bent en over hoe dat verhaal over wie jij bent is ontstaan en zich ontwikkelt. Het laat zien dat sommige dingen voor je bepaald zijn, zoals je naam of je uiterlijk, een dat andere dingen zich ontwikkelen, zoals je identiteit. Het gaat van naam, geslacht, afkomst, karakter tot familie, uiterlijk… Het stelt vragen, geeft achtergrond, laat kinderen aan het woord, brengt weetjes en feiten (zoals dat er in Nederland meer dan 200 nationaliteiten zijn) en verzorgt leestips. Een knap boek dat zeker helpt om gesprekken over al deze belangrijke onderwerpen te voeren. (7+)


Arabische sprookjes | boekwijzerArabische sprookjes van Rodaan Al Galidi en Geertje Aalders
Sprookjes geloven niet in grenzen of landen of talen of identiteit of cultuur, schrijft Al Galidi. Zo is het. In dit magische boek kregen twintig verhalen uit het Midden-Oosten een plek. Verhalen met prachtige wijze boodschappen. Dat geluk vaak zoveel dichterbij is dan je denkt. Dat het dom is om jezelf voor anderen te veranderen. Dat mensen altijd wel iets over je te zeggen hebben. Dat iedereen op zijn eigen manier iets moois bijdraagt aan de wereld. De verhalen zijn heel goed voor te lezen vanaf 5 jaar (maar lees ze vooral heel lang door) en zelf te lezen vanaf 8 jaar.


Maantje | boekwijzerMaantje van Sjoerd Kuyper & Alice Hoogstad
Maantje en haar ouders vinden een heel jong eekhoorntje waar het niet zo goed mee gaat. Papa, die niet zo dol is op dieren, begint al snel te zeggen dat het toch maar een beestje is… en meer van dat. Maar daar is Maantje het hélemaal niet mee eens. Zij wil dat dit mooie diertje op wie ze op slag verliefd werd, blijft leven. Al de eerste nacht ontdekt ze dat het eekhoorntje houdt van sprookjes en dus verzint Maantje zelf sprookjes voor haar. Het werkt. En haar verhalen zijn ook nog eens zo mooi dat zelfs haar vader van dieren begint te houden…
Oh, oh, oh, wat een pareltje is Maantje. Glanzende taal, een gelukzalig verhaal, volmaakt uitgegeven, met hartverwarmende tekeningen. (7+)


Migranten | Issa WatanabeMigranten van Issa Watanabe (7+)
Zo confronterend dat het pijn doet.
Als hun bos sterft moet een groep dieren op zoek naar een nieuwe plek om te kunnen leven. Wat je volg ishun reis vol onzekerheden, verdriet, honger en de gevaren. Dit boek legt de de rauwheid van het leven van vluchtelingen, de werkelijkheid, hun diepe verdriet, de pijn, alles, intens bloot. En eindigt toch hoopvol en biedt daarmee troost. In een ander bos, vol kleurrijke bladeren wordt een thuis gevonden. Dit is kunst.


Rosie en Moussa voor altijd | boekwijzerRosie en Moussa voor altijd van Michael de Cock & Judith Vanistendael
‘Als je alles moet laten wat mama’s niet willen, dan wordt het leven wel heel saai.’ Deze in deze fijne voorlees- en zelfleesbundel vind je álle avonturen van beste vrienden Rosie en Moussa. De verhalen zijn grappig, spannend, ontroerend, staan bomvol rake observaties en herbergen de fijnste personages. De vele stripachtige zwart-wit-tekeningen vullen het verhaal prachtig aan. Voor te lezen vanaf een jaar of 6, zelf lezen vanaf 8 jaar.


De kikkerbilletjes van de koning en andere sprookjes | boekwijzerDe kikkerbilletjes van de koning van Janneke Schotveld en vijftien topillustratoren
Schotveld knipoogt naar klassieke sprookjes en beroemde kinderboeken, maar neemt je in deze bundel toch vooral mee naar haar eigen, unieke sprookjeswereld. De zaken die haar bezighouden vlecht ze charmant en met veel humor de verhalen in. Zo waren er eens twee koningen, fietst een dappere ridster voorbij, trouwt een prinses met een prinses en is er een piekermannetje dat piekers vangt van kinderen met volle hoofden… Vijftien illustratoren verrijken de bundel met prachtige tekeningen. Hun totaal verschillende stijlen komen – net als de verhalen – wonderwel samen. Voor te lezen vanaf 6 jaar, zelf lezen vanaf 8 jaar.


Het Kattenmannetje en andere sprookjes | boekwijzerHet kattenmannetje van Janneke Schoveld en vijftien topillustratoren
In deze tweede, minstens net zo uitmuntende sprookjesbundel van Schotveld staan vijftien nieuwe (voorlees)verhalen vol wijze levenslessen.
Personages uit de eerste bundel keren terug (zo leuk!) en je ontmoet ook veel nieuwe helden. Zoals Vidor, die alles van draken denkt te weten totdat hij een wel heel bijzonder exemplaar tegenkomt. Of Ali Baba, wiens overoveroverovergrootvader nogal beroemd was. En natuurlijk het kattenmannetje zelf, dat precies kan verstaan wat de katten om hem heen hem te vertellen hebben, maar zelf niemand heeft die naar zijn problemen luistert. Of toch wel? De sprookjes zijn weer door vijftien topillustratoren van een decor voorzien. (6+)


De dappere ridster | boekwijzerDe dappere ridster van Janneke Schotveld & Milja Praagman
‘Als baby was ze al anders. Ze keek zó helder en onverschrokken uit haar ogen dat sommige bezoekers terugdeinsden als ze zich over haar wieg bogen.’ Ze werd een ridster en niet zomaar een, nee, ze werd de dapperste van het land. Een dappere ridster heeft natuurlijk altijd wat te doen. Haar twaalf avonturen zijn stuk voor stuk een lust om (voor) te lezen.
Schotveld vindt precies de juiste toon. Haar ridster is ongelooflijk grappig, vooral als ze de mannen al tuffend op de grond met haar ‘krijg nou roest! of ‘m’n grootje’ de mond snoert. Maar ze ontroert ook en ze weeft uiterst sympathiek wijsheden, moraal en diversiteit de verhalen in.
De prachtige illustraties van Milja Praagman passen perfect. Ze zijn net zo vertederend, grappig en stoer als de ridster zelf: een (h)eerlijk en weergaloos personage.


tori | boekwijzerTori van Brian Elstak in samenwerking met Karin Amatmoekrim
Schildpad Jean Michel Tortoise voedt de mensenkinderen – Cel, Bones en Zi – op alsof ze van hem zijn. Hij leert ze alles over het avonturenleven en vertelt ze elke avond verhalen zo mooi dat ze een boek verdienen. Een boek dat slinkse Vos maar wat graag in handen wil krijgen. Maar Jean Michel wil het alleen laten uitgeven door meneer Lennox en zijn kinderen moeten de verhalen bij hem zien te krijgen. Dit fabelachtige avontuur laat zien wat er gebeurt als je moed en liefde laat winnen van haat en woede en wat luisteren vermag. Of zoals meneer Lennox het zo mooi zegt: ‘Sommige bewoners in het dorp zijn de draken niet gewend. Ze hebben een beeld van ons dat negatief is. Ze gaan altijd uit van het slechtste. Als ze een keertje met me zouden praten, dan zouden ze weten dat ik zo slecht nog niet ben.’ Opvolger Trobi is ook zo indrukwekkend geïllustreerd. (8+)


Een indiaan als jij en ik | boekwijzerEen indiaan als jij en ik van Erna Sassen & Martijn van der Linden
Boaz is nog nooit zo woest geweest. Hij moet van zijn ouders een klas overslaan. Net nu er een nieuw meisje in zijn klas zit dat ook van stilte, tekenen en indianen houdt… een meisje dat zelfs op een indiaan lijkt. Het was eindelijk goed. En nu dreigt deze nare verrassing alles te verpesten. Dat gaat Boaz niet laten gebeuren.
Een meeslepend, spannend verhaal met tekeningen die niet beter hadden kunnen passen en een ontroerend, krachtig slot.


De club van lelijke kinderen | boekwijzerDe club van lelijke kinderen van Koos Meinderts
Op een dag in mei geeft generaal Isimo het startsein voor ‘Operatie Hert’. Hij wil het land ontdoen van lelijke kinderen en pakt alle kinderen die volgens hem lelijk zijn op. Paul, die gigantische flaporen heeft, weet samen met Ellen (die Eitje wordt genoemd omdat er op haar hele hoofd geen haar te bekennen is) te ontsnappen. Ze bedenken een waanzinnig plan! Een machtig verhaal over kinderen die zich niet in een hokje laten plaatsen.
Vorig jaar was de film die zich op dit briljante boek van Koos Meinderts baseerde een grote hit. En ja! Het was ook echt een toffe film, maar het boek… dat is dus nóg leuker! (8+)


Vrijdag kom ik weer thuis | boekwijzerVrijdag kom ik weer thuis van Robert van Dijk & Alette Straathof
Een sprookjesachtig verhaal over een dapper meisje met een missie.
De vader van Esi was Ghanees, maar is al lang geleden gestorven. Esi weet zeker dat een Ghanese man haar moeder gelukkig zal maken. En dus wil ze naar Ghana, naar Accra, met het vliegtuig. Maar dat is nog niet zo makkelijk voor een meisje van negen. Geniet van dit avontuur dat mooi is door klein te blijven en dat prachtig laat zien waarom het belangrijk is om te weten waar je vandaan komt. Hulde ook voor de mooie uitvoerig en warme illustraties in kleur. (8+)


Planeet Omar | boekwijzerPlaneet Omar van Zanib Mian & Nasaya Mafaridik
In dit grappige, toegankelijke verhaal kruip je in het fantasievolle hoofd van Omar. Zijn ouders leek het wel een goed plan om én te verhuizen én Omar van school te laten wisselen. Dit boek staat niet alleen vol van speelse weetjes over gebruiken van moslims, je voelt/herkent ook hoe het is om je aan te passen aan de westerse wereld en prooi te zijn van allerlei vooroordelen. En dat alles (en het is nogal wat: racisme, pesten en eigenwaarde, het komt allemaal voorbij) wordt in dit cartoonesk geïllustreerde verhaal met innemende personages nooit zwaar. Het wordt juist zo prettig duidelijk dat het niet erg is om ‘anders’ te zijn. Deel twee van Planeet Omar is er gelukkig ook al! (8+)


Naar de overkant | boekwijzerNaar de overkant van Wouter Klootwijk & Enzo Pérès-Labouurdette
Ik kan het niet anders omschrijven: dit verhaal leest voor mij als een heel fijne, lekkere lange zomerdag…
Op een dag ontdekt Eefje een jongen in de grote toren van staal aan de overkant van de rivier. Ze zwaait naar hem en dat ziet hij uit de verte. De jongen is Steef, hij vertelt zijn vader van het zwaaiende meisje. ‘Ja, daar moet je heen natuurlijk,’ zegt hij, ‘maar hoe?’.
Ze bouwen een vlot (dat gedurende het verhaal almaar mooier wordt) en van dat moment zijn Steef en Eefje bijna elke dag bij elkaar. Dit kleine verhaal is nóg mooier geworden door de vele illustraties die steeds een kunstwerkje op zich zijn. (8+)


Bedtijdverhalen voor rebelse meisjes | boekwijzerBedtijdverhalen voor rebelse meisjes van Elena Favilli & Francesca Cavallo (vertaling: Monique ter Berg)
Sporters, wiskundigen, schrijfsters, politica, strijders voor gelijke rechten, kunstenaressen… er komen zoveel disciplines, ambachten, talenten, landen, jaartallen voorbij en – nog belangrijker – zoveel moed, vechtlust, dromen, vertrouwen, trots en durf… Ach, ik kan wel 100 redenen opnoemen waarom deze 100 portretten (100 keer indrukwekkend geïllustreerd) het waard zijn om gelezen te worden. En zo’n mooi boek schreeuwde natuurlijk om een vervolg. Dat is er gelukkig: Bedtijdverhalen voor rebelse meisjes 2! (8+)


Het wonder van jou en je biljoenen bewoners | boekwijzerHet wonder van jou en je biljoenen bewoners van Jan Paul Schutten & Floor Rieder
‘Waarom racisme zo dom is’ luidt een van de hoofdstukken in dit magistrale boek dat kinderen haarfijn uitlegt hoe dat nu allemaal werkt in ons lichaam. Schutten legt uit dat je huid zo dun is als een boterhamzakje en vervolgt: ‘Er zijn dus mensen die anderen beoordelen op hun huidskleur. Die hebben dus een mening over een ander op basis van een extreem dun laagje meer of minder gekleurde cellen die geen enkele invloed hebben op iemands karakter of intelligentie. Hoe dom kun je zijn.’ Schutten en Rieder, de makers van Het wonder zijn een uitzonderlijk koppel. Het luchtige commentaar, de ontleding, de waanzinnige tekeningen, het is allemaal werelds. (9+)


Spoken | boekwijzerSpoken van Raina Telgemeier (vertaling: Marjon Hoffman)
Deze graphic novel is ongelooflijk toegankelijk en raakt tegelijkertijd vele lagen. Het verhaal is mystiek, cultureel (het geeft een prachtig beeld van de Mexicaanse cultuur), ontroerend, grappig en fantastisch geïllustreerd.
Het gaat over Kate en Maya. Twee zusjes die vanwege de taaislijmziekte van Maya met hun ouders naar de kust van Noord-Californië reizen. Dat brengt hen niet alleen de zo gewenste frisse zeelucht, maar ook… spoken: ‘Door de mist zien de spoken deze stad als een ideale hangplek.’ Maya vindt het er meteen werelds, maar Kate heeft meer moeite om (spoken)vrienden te maken.
Telgemeier won driemaal de prestigieuze Eisner Award, de belangrijkste Engelstalige stripprijs. (9+)


De jongen achter in de klas | boekwijzerDe jongen achter in de klas van Onjali Q. Raúf & Pippa Curnick (vertaling: Tjalling Bos)
‘Vier nieuwe vrienden hebben is véél beter dan helemaal geen vrienden hebben. Zeker voor een jongen die er zo bang en verdrietig uitzag als deze jongen.’ Samen met zijn beste vrienden besluit de hoofdpersoon van dit bijzondere boek Ahmet, de nieuwe jongen in de klas, warm te verwelkomen. Maar dat blijkt nog niet makkelijk. Wat is er toch aan de hand met deze angstige jongen die hun taal niet spreekt?
Dit boek schuwt verdriet en tragiek niet, het laat kinderen de bittere ernst van een jongen die moest vluchten uit Syrië keihard zien. Doordat het tegelijkertijd zo meegaat met de onbegrensde mogelijkheden die kinderen zien als ze voor een probleem staan, is het niet te zwaar. Juist niet, het heeft een hoopvol feelgood-einde. (9+)


De duik | boekwijzerDe duik van Sjoerd Kuyper & Sanne te Loo
Als je op precies het juiste moment onder de Emmabrug in Willemstad door zwemt, kan er iets wonderlijks gebeuren… Dan kun je verdwalen in de tijd. Die pontjesbrug heeft toverkracht. Roly kent het geheim, zijn vader vertelde het hem en nam hem een paar keer mee. Daarom weet Roly ook zo zeker dat de verdwijning van zijn vader niks te maken heeft met een andere vrouw. Hij heeft een plan. Zijn verhaal en de hulp van zijn grote liefde Mila moeten zijn vader redden. Het lezen van De duik is een unieke, betoverende ervaring. Het boek ademt een diepe liefde voor Curaçao, prikkelt door de vele stijlen, is magisch mooi geïllustreerd en belicht het slavernijverleden krachtig. (10+)


Ali's oorlog | boekwijzerAli’s oorlog van Lydia Rood
Yessin zit klem. Moet hij zich gedragen, alles uit zichzelf halen en zorgen dat hij naar het vwo kan, of moet hij zich aansluiten bij Ali, de baas, de koning en de grootste pestkop van de klas? Diep van binnen wil Yessin niks met zijn streken te maken hebben, maar als hij niet meedoet, hoort hij er niet bij. Alles komt op scherp te staan als Yessin betrokken raakt bij een crimineel plan van Ali en zijn broers.
Dit waardevolle boek laat goed zien hoe moeilijk het is voor jongeren om te balanceren tussen groepsdruk en de wens om wat van hun leven te maken. Het is uit het leven gegrepen, Lydia Rood gebruikte verhalen van een jongen die ze als Schoolschrijver ontmoette. (10+)


Justins rivaal | boekwiijzerJustins Rivaal van Lydia Rood
Danillo is een van zijn ergste pesters en toch vindt Justin hem zielig, veel zieliger dan hij zichzelf vindt. Wat best gek is, want hij heeft absoluut geen makkelijk leven. Als Danillo op een dag zelf klappen krijgt, schiet Justin hem te hulp en ontdekt hij langzaam de afschuwelijke reden dat Danillo doet zoals hij doet. Dit indringend verhaal laat zien dat iedereen een zwakke plek heeft en wat er gebeurt als je daarover durft te praten. Net als in Ali’s oorlog gebruikte Lydia Rood voor dit boek verhalen van een jongen die ze als Schoolschrijver ontmoette. (10+)


Spreek je chocola? | boekwijzerSpreek je chocola? van Cas Lester (vertaling: Sofia Engelsman)
De praatgrage, impulsieve Jaz krijgt een nieuw meisje in haar klas: Nadima, die met haar familie uit Syrië vluchtte Dat Nadima en Jaz elkaars taal niet spreken, maakt Jaz niks uit – met een reep chocola weet ze het ijs te breken.
Spreek je chocola? verhaalt lichtvoetig over grootse vraagstukken rondom tolerantie, vriendschap en vluchtelingen. Maar ook over typische meisjesruzies en herkenbare brugklasperikilen. Het is een lekker lezend, hartverwarmend en eerlijk verhaal. (10+)


Hoe mooi wit ik ben | boekwijzerHoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen
De grootste verrassing die Maria voor haar twaalfde verjaardag krijgt, ligt onder een zilveren schaal op tafel: een kleine zwarte jongen, haar eigen slaaf. In korte, goed leesbare monologen laat Dolf Verroen even realistisch als pijnlijk vele aspecten van racisme, kolonisatie en slavernij voorbijkomen. ‘Geschiedenis, weet ik nu, is iets om te onthouden. Geschiedenis leert je waar je vandaan komt en, als het goed is, waar je heen wilt.’ vertelt de schrijver in zijn nawoord van dit al vaak bekroonde meesterwerk. Alleen al daarom hoort dit belangrijke boek in alle kinderboekenkasten en schoolbibliotheken thuis. (10+)


Het mysterieuze horloge van Walker & Dean | boekwijzerHet mysterieuze horloge van Walker & Dawn van Davide Morosinotto (vertaling: Manon Smits & Pieter van der Drift)
New Orleans, Amerika. Begin 1900. Vier beste vrienden vinden drie dollar, een fortuin in die tijd, en bestellen een revolver uit de fameuze catalogus van Walker & Dawn. Ze ontvangen echter een mysterieus horloge dat heel veel waard blijkt te zijn. Het historische perspectief en de wereld waarin Morosinotto deze ultieme jeugdroman plaatst zijn buitengewoon boeiend. De vrienden reizen dwars door Amerika naar Chicago waar ze op het hoofdkantoor van Walker & Dawn een vergoeding hopen te krijgen die hen schatrijk zal maken. Lezers worden meegenomen naar plekken waar de verschillen tussen arm en rijk gigantisch zijn en waar de kinderen te maken krijgen met racisme en seksisme. Tijdens hun reis (te volgen op schitterende landkaarten) komen de vier jonge avonturiers een voor een aan het woord. (10+)


De reis van Syntax Bosselman | boekwijzerDe reis van Syntax Bosselman van Arend van Dam & Alex de Wolf
In dit magistrale historische jeugdboek verkent Arend van Dam ons slavernijverleden. Hij vertelt zijn verhaal in drie door elkaar lopende verhaallijnen die los van elkaar te lezen zijn, maar elkaar bovenal indrukwekkend aanvullen. Allereerst is er het persoonlijke verhaal van Syntax Bosselman, die in 1883 samen met zevenentwintig landgenoten vanuit Suriname naar Nederland werd verscheept voor de Wereldtentoonstelling. Zijn ervaring legt de lelijkheid en absurditeit van de slavernij pijnlijk bloot. Zijn observaties worden afgewisseld met momenten uit de geschiedenis die context bieden én met het intelligente verslag van het schrijfproces zelf. Dit boek maakt duidelijk dat geschiedenis nooit een eenvoudig verhaal is van eenlingen. Het beeld van vroeger hangt af van interpretaties en verandert met de tijd. Van Dam geeft daar letterlijk gestalte aan door elke nieuwe druk met verkregen inzichten te versterken. Hij schreef een geschiedenisboek dat tevens een boek over geschiedenisboeken is. Dit deel van ons koloniale verleden had op geen betere manier verpakt kunnen worden. (11+)


Zweetvoetenman | boekwijzerDe zweetvoetenman van Annet Huizing & Margot Westermann
Aan de hand van de sprankelendste spannende, grappige of juist ontroerende waargebeurde verhalen en rechtszaken geeft Annet Huizing ons een gevoel bij wat het recht nu eigenlijk inhoudt. In een van de hoofdstukken uit dit magistrale boek gaat het daadwerkelijk over de vraag wanneer politie discrimineert, maar ook op vele andere plekken wordt duidelijk hoezeer dit boek in dit lijstje thuishoort. Zoals wanneer het indrukwekkende verhaal van Linda Brown (over rassenscheiding op scholen) verteld wordt. De zweetvoetenman is buitengewoon informatief, bijzonder sterk geïllustreerd, zet aan tot denken, nodigt uit tot discussie en is boven alles ook gewoon echt heel heel HEEL erg leuk. (12+)


Het werkstuk | boekwijzerHet werkstuk van Simon van der Geest
Wat een briljant, duizelingwekkend avontuur van tweevoudig Gouden Griffel-winaar Simon van der Geest. Hoofdpersoon van dit meesterwerk is de dappere Eva. Ze heeft één beroemde moeder en nul vaders. Nou ja, ze heeft wel een vader, maar haar moeder wil niets over hem vertellen. Als Eva een werkstuk moet maken over iets waar ze meer over wil weten, kiest ze ‘biologische vaders’ als onderwerp. Hoe meer ze ontdekt, hoe vastberadener ze wordt: het is na twaalf jaar wachten de hoogste tijd dat ze haar vader gaat ontmoeten. Ook als ze daarvoor met een televisieploeg helemaal naar de jungle van Suriname moet reizen.. Een machtig en lekker dik boek, dat kinderen in één adem uit zullen lezen.’ (12+)


Marijn en Lorredraaier van Miep Diekmann
Dit – voor mij misschien wel beste boek van Miep Diekmann – stamt al uit 1967. Het gaat over de zestienjarige Marijn en begint in 1681, een tijd waarin het houden van slaven nog werd gezien als groot goed. Marijn denkt daar anders over en wil iets doen tegen het onrecht dat hij ziet. Hij ontvlucht zijn eiland Curacao om te gaan werken als slavenarts. Zijn belevenissen lezen als een spannend en ook schokkend avonturenverhaal. Achter in het boek (althans in mijn oude exemplaar) vind je de vele boeken, brieven en scheepsverslagen van slavenmeesters, artsen, zeelui en ontdekkingsreizigers waarop Diekmann zich baseerde. (12+)


Trash | boekwijzerTrash van Andy Mulligan (vertaling; Esther Ottens)
Rafael en Gardo zijn vuilpikkers. Ze zoeken tussen afval naar dingen die ze kunnen verkopen. Dat levert weinig op, tot… ‘Het viel zo in mijn hand: een klein leren tasje, dichtgeritst en onder de koffieprut. Toen ik het openmaakte zag ik een portefeuille. En verder een opgevouwen plattegrond – en in die plattegrond zat een sleuteltje.’ Nog diezelfde avond belooft de politie een enorme som geld aan degene die het tasje vindt, maar de jongens besluiten zelf achter het geheim van het tasje aan te gaan.
Trash won niet voor niets de Gouden Lijst in 2012, het is een onwaarschijnlijk spannend boek over drie Zuid-Amerikaanse jongens die aan corrupte en misdadige gezagdragers proberen te ontsnappen. (12+)


Niemandsjongen | boekwijzerNiemandsjongen van Katherine Marsh (vertaling: Jasper Mutsaers)
Niemandsjongen speelt ten tijde van de aanslagen op het vliegveld van Brussel en het Parijse Bataclan.
Het eerste hoofdstuk toont meteen dat het menens is in dit verhaal. De Syrische Achmed drijft met meerdere vluchtelingen stuurloos in een leeglopend rubberbootje op de Egeïsche zee. In het tweede hoofdstuk ontmoet je Max die met zijn ouders vanuit Amerika in Brussel is neergestreken. De paden van de twee jongens, allebei ver van huis, kruisen als Achmed schuilt in de kelder van Max zijn huis. Max verbergt hem, zorgt dat hij illegaal naar school kan. De jongens worden vrienden. Maar hoe lang is Achmed veilig?
Een meeslepend, spannend verhaal over dappere kinderen die vastberaden zijn om het juiste te doen. De realistische sfeer en complexe aspecten rondom vluchtelingen, terrorisme, stereotypering en de Tweede Wereldoorlog maken dit boek ontzettend belangrijk en impactvol. (12+)


De onverklaarbare logica van mijn leven | boekwijzerDe onverklaarbare logica van mijn leven van Benjamin Alire Sáenz (vertaling: Elise Kuip)
Dit verhaal slokt je op, gestaag en in a good way.
Salvador is omringt door prachtige mensen. Zijn beste vriendin Sam is idioot slim en gevoelig. Zijn homoseksuele adoptievader – de beste vriend van zijn overleden moeder – is een man uit duizenden. Mima, zijn oma, een vrouw om verliefd op te worden. En Salvador zelf? Hij lijkt een ongecompliceerde jongen. Maar toch. De laatste tijd voelt hij aan alles dat het leven ingewikkelder in elkaar zit dan hij dacht.
Lach, twijfel, jank met hem mee. Wat. Een. Allerfijnst. Boek. (13+)


Darius de Grote is niet oké | boekwijzerDarius de Grote is niet oké van Adib Khorram (vertaling: Tjalling Bos)
In deze bijzonder innemende young adult-roman wordt een prachtig verhaal over kwetsbaarheid en vriendschap vertelde. Het speelt zich af tegen het decor van de betoverende Iraanse stad Yazd. Daar woont de ernstig zieke opa van Darius en daarom reist hij er met zijn familie naartoe. Hij is bang moeilijk te kunnen aarden in een land waar hij eigenlijk niets mee heeft, en voelt zich buitengesloten. Het is een bekend gevoel voor hem. Door zijn depressie heeft hij nooit het gevoel gehad ergens makkelijk in te passen. Dan ontmoet hij Sohrab, door de vriendschap voelt hij zich niet alleen veel beter, hij ontdekt ook dat het oké is om niet altijd oké te zijn. Dat ook de donkere kanten van het leven in Iran getoond worden, maakt dit boek alleen maar nóg beter. (13+)


The hate u give | boekwijzerThe hate u give van Angie Thomas (vertaling: Jasper Mutsaers)
Dit debuut van Angie Thomas won niet voor niets de prijs voor het Beste Boek voor Jongeren in 2018. Het is een boek om een diepe, diepe buiging voor te maken. Heftig, schokkend, steengoed.
Starr is enige getuige als haar goede vriend Khalil op een avond op brute wijze door een politieman wordt vermoord. ‘Dapper zijn betekent niet dat je niet bang bent, het betekent dat je doorzet, ook al ben je bang.’ zegt haar moeder. Ze zet door. Ze ontdekt dat ze haar afkomst niet kan veranderen en ook niet wat ze heeft meegemaakt. Ze besluit te getuigen tegen de politieagent, maar zal de waarheid gruwelijk genoeg zijn om de dood van haar vriend als misdaad te beschouwen? (13+)


Niet te stoppen | boekwijzerNiet te stoppen van Angie Thomas (vertaling Aimée Warmerdam)
Bri (16) kan ongelooflijk rappen. Ze wil – net als haar vermoorde vader – een van de grootste rappers ter wereld worden om haar familie te redden van de armoede. Haar leven is heftig. Ze wordt omgeven door vooroordelen, drugs, discriminatie, geldzorgen of bende-ruzies. Thomas laat je het leven, de vriendschappen, de highs en lows van Bri intens beleven.
The hate u give stond een recordtijd op nummer 1 in de Amerikaanse bestsellerlijsten voor young adults en werd verstoten door Niet te stoppen. Thomas is er een meester om heftige (rassen)problematiek zo te behandelen dat het heel dichtbij voelt. Zij schrijft ongelooflijk strak geschreven, indrukwekkende pageturners. Niemand minder dan Akwasi vertaalde de raps. (13+)


Echte Amerikaanse jongens | boekwijzerEchte Amerikaanse jongens van Jason Reynolds & Brendan Kiely
Twee schrijvers, twee stemmen. Reynolds vertelt het verhaal van Rashad, die in het ziekenhuis belandt omdat een agent op hem heeft ingeslagen en onbedoeld het boegbeeld wordt van raciale ongelijkheid. Kiely vertelt het verhaal van Quinn, die de oudere broer van zijn beste vriend een klasgenoot in elkaar ziet slaan. Hij realiseert zich dat hij moet begrijpen wat er is gebeurd. Aan welke kant wil hij staan?
De invloed en gevolgen van racisme worden krachtig uitgewerkt in dit verhaal. Daarbij werkt het wisselende perspectief uitdagend. (13+)


De zon is ook een ster | boekwijzerDe zon is ook een ster van Nicola Yoon (vertaling: Esther Ottens)
Beleef een dag uit het leven van Daniel en Natasha die ontdekken hoe liefde alles anders maakt. Hij is het kind van Noord-Koreaanse immigranten, wil eigenlijk dichter worden, maar moet van zijn ouders gaan studeren. Zij woont illegaal in Amerika en zal nog die dag met haar familie worden teruggestuurd naar Jamaica. Yoon komt zelf uit Jamaica en gebruikte aar ervaringen als immigrante, het gevoel te leven tussen twee werelden zonder er echt deel van uit te maken, in dit boek. Daardoor werd het nog zoveel meer dan het ultieme liefdesverhaal dat het ook is. (13+)


Wat zou martin doen? | boekwijzerWat zou Martin doen van Nic Stone (vertaling: Margot Reesink)
‘Er zijn mensen die geen mens met rechten zien wanneer ze naar me kijken en ik weet niet goed wat ik daarmee moet’ schrijft de zeventienjarige Justyce in een van zijn brieven aan Martin (Luther King). Hij dacht dat hij met zijn goede gedrag en hoge cijfers geen last zou krijgen van de dingen waar die zwarte jongens mee te maken hebben. Maar als hij op de avond – terwijl hij probeert te voorkomen dat hij zijn stomdronken ex in de auto stapt – door een politieagent hardhandig ingerekend wordt, realiseert hij zich dat het allemaal niets helpt. Vanaf dat moment worden zijn problemen alleen maar groter en heftiger. Dit ramgoed geschreven boek stelt vragen die we ons allemaal zouden moeten stellen. (13+)


Op zoek naar | boekwijzerOp zoek naar van Ava Dellaira (vertaling: Carolien Metaal)
In dit razendknap geschreven boek volg je twee meisjes. Marilyn leeft in de jaren negentig van de vorige eeuw, Angie leeft nu. Ze zijn moeder en dochter. Wat een vondst om hun geschiedenis zo te vertellen. Marilyn is als jong meisje op zoek naar vrijheid. Ze wil naar de universiteit om te ontsnappen aan de verstikkende druk van haar moeder. Dan wordt ze verliefd op James, de jongen die beneden haar woont en haar leven draaglijk maakt. Angie is op zoek naar antwoorden. Ze denkt dat ze veel lijkt op haar vader, die ze nooit gekend heeft. Als ze ontdekt dat haar moeder Marilyn over haar vader gelogen heeft, reist ze af naar Los Angeles, om eindelijk te ontdekken wie ze is… Schitterend geschreven verhaal die de gevolgen rassendiscriminatie pijnlijk blootlegt. (13+)


Izzy + Tristan | boekwijzerIzzy + Tristan van Shannon Dunlap (vertaling: Aleid van Eekelen-Bunders)
Izzy is 16, een nuchter meisje dat arts wil worden. Als haar ouders besluiten om naar de Lower East Side van Brooklyn te verhuizen, verandert alles. Ze zijn daar de eerste witte familie en Izzy voelt zich alleen. Dan ontmoet ze Tristan. Hij woont bij zijn tante en gebruikt zijn schaaktalent om geld te verdienen. Ze zijn op slag verliefd. Een gewelddadig conflict, een vreselijk geheim, vooroordelen, spanningen en raciale ongelijkheid test hen tot het uiterste. Voor dit indrukwekkende liefdesverhaal liet Dunlap zich inspireren door de klassieke vertelling van Tristan en Isolde. (13+)


Stukjes van mezelf | boekwijzerStukjes van mezelf van Renée Watson (vertaling: Karien Gommers)
Ik weet niet wat erger is: slecht behandeld worden vanwege je huidskleur of moeten bewijzen dat wat je wordt aangedaan echt is, vraagt Jade zich af na een incident met een verkoopster die zich volgens haar vriendin heus niet racistisch gedroeg. Kan ze wel bevriend zijn met iemand die niet begrijpt hoe het voelt als mensen alleen maar willen zien wat ze willen zien. En wat moet ze met mensen die haar behandelen als een liefdadigheidsexperiment, terwijl ze helemaal niet het gevoel wil hebben dat ze gered moet worden.
Lezen dit boek! Het is zo goed om het verhaal van Jade te kennen. Ze leert je wat er gebeurt als je goed naar elkaar luistert, ook als je elkaar niet begrijpt. (13+)


67 seconden | boekwijzer67 seconden van Jason Reynold (vertaling: Maria Postema)
Zevenenzestig seconden. Zeven verdiepingen. Eén wapen.
Will staat 67 seconden in de lift. Hij gaat naar beneden, met in zijn broekband een pistool. Zijn broer Shawn is vermoord, en Will weet wat er van hem verwacht wordt. Niet snitchen. Niet huilen. Wraak.
Dit is zonder twijfel een van de beste young adults die ik ken. Briljante opbouw, adembenemend spannend en prikkelend door de vrije versvorm. (13+)


Stilte heeft een eigen stem | boekwijzerStilte heeft een eigen stem van Ruta Sepetys (vertaling: Aleid van Eeckelen Benders)
Ruta Sepetys is er een meester in om historische (jeugd)romans te schrijven rondom een deel van de geschiedenis waar we eigenlijk te weinig van weten. In Stilte heeft een eigen stem richt ze zich op Spanje in de tijd van Franco. Danie is een rijke achttienjarige Amerikaan die voor het eerst in zijn moeders geboorteland Spanje is. Door zijn lens ontdekt en beziet hij Madrid. Ada is het dienstmeisje uit zijn hotel, waar hij hopeloos verliefd op wordt. Samen ontrafelen zij een duister geheim. Dat geheim heeft alles te maken met een van de pijnlijkste delen van de geschiedenis onder Franco. Tijdens zijn dictatuur werden in Spanje duizenden baby’s van hun ouders gestolen en voor adoptie verkocht. Stilte heeft een eigen stem is historische fictie, maar veel wat in het boek gebeurt, is maar al te echt. Sepetys laat de geschiedenis door ons heen stromen.



*De quote is van Lynn Butler


BEN JIJ AL LID VAN BOEKWIJZER?

Hier ontdek je wat het Boekwijzer Lidmaatschap inhoudt en kun je je meteen inschrijven!

4 reacties op “Diversiteit in kinderboeken is actueler dan ooit

  1. Myrthe zegt:

    Ik ben ook erg fan van “toegang geweigerd” van Danny de Vos, aangrijpend (op waarheid gebaseerd) verhaal over vluchtelingen in Griekenland en twee jongens die ondanks alles vriendschap sluiten.

  2. Anne zegt:

    Mooie lijst, dank! Ken je ‘Vuurwerk in mijn hoofd’ van Roland Colastica ook? Spannend en inleefbaar verhaal over de Curacaose Jurcell die graag voetballer wil worden, maar eerst zijn problemen moet oplossen. Een van die problemen is Gerrit, een jongen waar hij op de een of andere manier steeds tegenover komt te staan.

Laat een antwoord achter aan Wijnand Anansi Stomp Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *